ЖАҺАНДЫҚ НАРЫҚТАР
Қор индекстері тарихи максимумдардан кейін төмендеді. Дональд Трамптың сауда саласындағы шабуылының күшеюі ақш долларына ақпан айынан бергі ең күшті апта болуына әкелді. Тарифтерден туындауы мүмкін инфляциялық қысымға байланысты АҚШ қазынашылық облигацияларына деген сұраныс төмендеді, ал мұнай трейдерлері АҚШ-тың Ресей энергиясының экспортына шектеу қою әрекеттеріне дайындалуда.
Трамп Канададан кейбір тауарларға 35% көлемінде баж салығын енгіземін деп ескертті, сондай-ақ сауда серіктестерінің көбісіне тарифтерді көтеруге дайын екенін білдірді. NBC News арнасына берген сұхбатында ол көптеген елдерге 15–20% мөлшерінде әмбебап баж салығын енгізу мүмкіндігін де атап өтті. Қазіргі таңда АҚШ-тың негізгі сауда серіктестері үшін жаһандық базалық тариф мөлшерлемесі 10% деңгейінде. Демалыс күндері Трамп Еуропалық Одақ пен Мексикадан келетін тауарларға 30% баж салығын енгізетінін жариялады.
Жұма күні ұзақ мерзімді қазынашылық облигациялар ең көп төмендеді, осылайша облигациялар нарығы қатарынан екінші аптада теріс нәтиже көрсетті. Доллар негізгі валюталардың көпшілігіне қатысты нығайды.
АҚШ облигациялар нарығында құбылмалылық төмендеуде: ICE BofA MOVE индексі 2022 жылдың қаңтарынан бергі ең төменгі деңгейге түсті. Келесі аптада нарық назарында маусым айындағы тұтыну бағалары индексі болады — бұл көрсеткіш сейсенбі күні жарияланады.
Трамп пен ФРЖ төрағасы Джером Пауэлл арасындағы шиеленіс те артуда: Трамп орталық банк кеңсесінің қымбат жөндеу жұмыстарына байланысты Пауэллді ашық сынап, кейбір әкімшілік шенеуніктер оны қызметтен босатуға негіз қалыптастыруға тырысуда. Жексенбі кешінде Трамп Пауэллді тағы да сынға алып, оның отставкаға кетуі — «жақсы болар еді» деді.
Қаржы нарықтары Трамп екінші мерзімінде мезгіл-мезгіл қайта жандандырып отыратын тарифтік бастамаларды қалай бағалау керектігін түсінуге тырысуда. Сәуірдегі тарифтік жаңалықтарға нарықтар жоғары тәуекелді активтер мен АҚШ қазынашылық облигацияларын сатумен жауап бергенімен, кейін бұл жоғалтулардың басым бөлігі қалпына келді.
Еуропалық Одақ АҚШ-пен алдын ала келісімге қол жеткізуге тырысқанымен, Трамптың хаты Брюссельдегі соңғы үміттерге нұқсан келтірді. Алайда АҚШ президенті әрі қарай келіссөздерге ашықтығын сақтап отыр. ЕО енді Трамптың тарифтерінен зардап шеккен елдермен ынтымақтастықты кеңейтуге дайындалып жатыр, деп хабарлайды жағдаймен таныс дереккөздер.
Азия нарықтарында акциялар өзгеріссіз қалды. Күміс соңғы 14 жылдағы ең жоғарғы деңгейге жетті. Биткойн алғаш рет $120 000 межесінен асты, шілде айында $14 000-ға жуық өсті. Еуро бұрынғы жоғалтуларын сақтап тұр, ал доллар индексі 0,1% өсті. Жапонияның ұзақ мерзімді облигациялары жергілікті сайлаулар қарсаңындағы бюджеттік алаңдаушылықтар аясында арзандауды жалғастыруда.
Осы уақытта Қытай АҚШ-қа экспорттың тұрақтала бастауымен жартыжылдықты $586 млрд көлеміндегі рекордтық сауда профицитімен аяқтады. Жапонияда орталық банк шенеуніктері осы айда өтетін отырыста инфляция болжамдарының кемінде біреуін арттыруды қарастыруы мүмкін. Банк ағымдағы 2,2% инфляция болжамын азық-түлік бағасының мамыр айында күткеннен жоғары өсуіне байланысты қайта қарастыруы ықтимал.
КОРПОРАТИВТІК ЖАҢАЛЫҚТАР:
- Tesla Inc. акционерлерден xAI стартапына инвестиция салу туралы дауыс жинауды жоспарлап отыр.
- JPMorgan Chase & Co. финтех-компанияларға клиенттерінің банк шоттары туралы мәліметтерге қол жеткізу үшін жүздеген миллион доллар төлем енгізетінін хабарлады.
- AMC Entertainment Holdings Inc. акциялары Wedbush агенттігінің рейтингін "нарықтан жоғары" деп көтергеннен кейін өсті.
- Capricor Therapeutics Inc. акциялары АҚШ-тың реттеуші органдары бұлшықет ауруын емдеуге арналған дәріні мақұлдамағаннан кейін құлдырады.
- Levi Strauss & Co. табыс болжамын арттырып, нарықтағы позициясын нығайтты.
- Texas Instruments Inc. рейтингі TD Cowen тарапынан "сатып алу" деңгейіне дейін көтерілді. Агенттік бұл компания салалық циклдің қалпына келуінде ерекше артықшылыққа ие деп санайды.
- Tesla Inc. сейсенбіде Үндістандағы алғашқы автосалонын ашады, ал алғашқы жеткізілімдер келесі айда басталады.
- Microsoft Corp. инвесторлар тобы компаниядан жасанды интеллект құралдарын теріс пайдаланатын клиенттерді анықтау тиімділігін бағалауды талап етуде.
- Exxon Mobil Corp. АҚШ-тың стратегиялық қорындағы мұнай қорын қолдана бастады, бұл Мексика шығанағындағы Chevron Corp. жаңа ұңғымасының іске қосылуымен байланысты.
ҚАЗАҚСТАН НАРЫҒЫ
Жұма күні KASE индексі 0,10%-ға төмендеп, 6 210,22 пунктті құрады. Өкілдік тізімдегі акциялар арасында ең көп мәміле АО "Қазақстан Халық Банкі" қағаздарымен жасалды — 5 641 келісім. Өсім келесі үш эмитенттің акцияларында байқалды:
- АО "Банк ЦентрКредит" (+0,46%),
- АО "Кселл" (+0,43%),
- АО "KEGOC" (+0,14%).
Мемлекеттік бағалы қағаздармен (TONIA) бір күндік репо операцияларының кірістілігі 4 базистік тармаққа төмендеп, 15,51% деңгейінде қалыптасты. АҚШ долларымен қамтамасыз етілген теңге бойынша бір күндік своп мөлшерлемесі (SWAP-1D (USD)) 9 б.п.-қа өсіп, 10,1% болды. Ақша нарығындағы бір күндік құралдармен сауда көлемі 448,155 млрд теңгені құрады.
Жұма күні сағат 17:00-де АҚШ долларының "ертеңгі" есеп айырысуымен орташа өлшенген бағамы 521,31 теңге болды. Бұл ұлттық валютаның 2,84 теңгеге әлсірегенін білдіреді. Сауда көлемі 287,600 млн АҚШ долларын құрады, барлығы 733 мәміле жасалды.
- Минималды баға — 519,26 теңге,
- Максималды баға — 524,00 теңге,
- Соңғы мәміле бағасы — 524,00 теңге.
2025 жылдың 11 шілдесінде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің базалық мөлшерлеме бойынша отырысы өтті. Нәтижесінде, Ұлттық Банк базалық мөлшерлемені 16,5% деңгейінде сақтау туралы шешім қабылдады.
Корпоративтік жаңалықтар:
- Вячеслав Ким Alatau City Bank акцияларының 100%-ын сатып алу мәмілесін аяқтады.
- НИТ компаниясы 2024 жылға арналған аудиттелген қаржылық есептілігін жариялады.
- ҚазМұнайГаз Қарашығанақтағы газ өңдеу зауытының құрылыс жобасына қатысты жобалық шешімдерді әзірледі.
- Самұрық-Энерго 2024 жылға қарапайым акциялар бойынша дивиденд төледі.
