ҒАЛАМДЫҚ НАРЫҚТАР
АҚШ-тың қор нарығы бейсенбі күні сессияны тарихи рекордтармен жапты. Бұл әлемдегі ең ірі экономиканың орнықтылығын растайтын күшті макроэкономикалық деректермен байланысты. S&P 500 индексі қысқа уақытқа 6 300 пункттен асты және сессия қорытындысы бойынша тарихи максимумды жаңартты. Өсімге бөлшек сауда бойынша оң мәліметтер және жұмыссыздық бойынша жәрдемақыға өтініштер санының қысқаруы түрткі болды. Кіші компаниялардың Russell 2000 индексі 1,2%-ға өсті, ал технологиялық сектор Taiwan Semiconductor Manufacturing компаниясының оң болжамының арқасында көшбасшылар қатарынан көрінді.
Валюта нарығында АҚШ доллары нығаюын жалғастырды және 2025 жылғы ең жақсы айлық көрсеткішін көрсетті. АҚШ-тың қысқа мерзімді қазынашылық облигацияларының кірістілігі артты, ал ұзақ мерзімді облигациялар бойынша кірістілік өзгеріссіз қалды. ФРЖ мөлшерлемесі бойынша фьючерстер жыл соңына дейін екі реттен кем төмендету болжамын көрсетуде.
Федералды резерв жүйесінің төрағасы Джером Пауэллдің отставкаға кетуі туралы қауесеттерден туындаған күрт құбылмалылықтан кейін нарықтар тұрақталды. Президент Дональд Трамп оны қызметінен босату жоспарының жоқ екенін айтты, бірақ ФРЖ-ға жасалатын саяси қысым мәселесі нарық қатысушылары арасында алаңдаушылық тудыруда.
Соңғы деректерге сәйкес, АҚШ-та бөлшек сауда көлемі маусым айында 0,6%-ға өсті. Бұл көрсеткіш сәуір және мамыр айларындағы төмендеуден кейін тіркеліп отыр. ЖІӨ есептеу кезінде ескерілетін бақылау тобы бойынша сату көлемі 0,5%-ға артты, бұл бірінші жартыжылдықтың мықты болғанын көрсетеді. Жұмыссыздық бойынша жәрдемақыға өтініштер саны қатарынан бесінші аптада төмендеп, сәуір ортасынан бергі ең төменгі деңгейге жетті.
Кейбір экономистер бөлшек сауда көлемінің өсуі нақты сұраныстың ұлғаюымен емес, тауар бағасының өсуімен байланысты болуы мүмкін деп есептейді. Бұл инфляциялық қысымның сақталып отырғанын білдіреді және бұл ФРЖ-ның алдағы айларда мөлшерлемені төмендету мүмкіндіктерін шектеуі ықтимал.
Жағымды экономикалық белгілерге қарамастан, сарапшылар инфляция мен тарифтердің тұтынушылық шығындарға әсері туралы ескертуде. ФРЖ өкілдері арасында пікірлер алшақ: Сан-Франциско Федералды резерв банкі президенті Мэри Дейли 2025 жылы мөлшерлемені екі рет төмендету орынды десе, ФРЖ басшысы Адриана Куглер мөлшерлемені «біраз уақыт бойы» ағымдағы деңгейде сақтау қажет деп санайды.
Сонымен қатар, АҚШ-та стейблкоиндарды реттеу туралы заңның қабылдануы криптовалюта нарығы үшін маңызды ынталандыру болды. Институционалдық инвесторлар тарапынан сенімнің артуына байланысты цифрлық активтер нығая түсті.
Азия нарықтары жаһандық акциялар өсіміне қосылып, өздерінің раллиін жалғастырды. MSCI Asia Pacific индексі 0,4%-ға өсті. Бұл Қытай мен Гонконгтағы котировкалардың көтерілуімен байланысты. Көшбасшы Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. болды — Тайбэйдегі компания акциялары жасанды интеллект бойынша оң болжамнан кейін рекордтық деңгейге жетті.
Жапонияда, керісінше, сайлау алдындағы кезеңде акциялар арзандап, 40 жылдық мемлекеттік облигациялардың кірістілігі төмендеді. Елдегі инфляция күтілгеннен сәл төмен болды, бірақ Жапония Банкі белгілеген мақсатты деңгейден әлі де жоғары. ФРЖ мүшесі Кристофер Уоллердің еңбек нарығындағы әлсіздіктің белгілері аясында мөлшерлемені тез арада төмендету қажет деген мәлімдемесінен кейін доллар G10 валюталарына қатысты сәл әлсіреді.
КОРПОРАТИВТІК ЖАҢАЛЫҚТАР:
- Netflix Inc. екінші тоқсанда инвесторлардың барлық негізгі көрсеткіштері бойынша күтулерінен асып түсті. Компания жылдық сату болжамын да арттырды.
- АҚШ Қытайдан әкелінетін графитке 93,5% мөлшерінде алдын ала демпингке қарсы баж салығын енгізуді жоспарлап отыр.
- United Airlines Holdings Inc. компаниясы жылдың екінші жартысында табыс болжамынан асып түсуі мүмкін екенін мәлімдеді.
- PepsiCo Inc. жоғары ақуызды өнімдер мен шағын порциялы форматтарға басымдық беруді жоспарлап отыр.
- Amazon.com Inc. жасанды интеллектке шығындардың өсуіне байланысты бұлтты есептеу бөліміндегі жұмыс орындарын қысқартып жатыр.
- T. Rowe Price Group Inc. нарықтық қысымдар мен активтер ағынының төмендеуіне байланысты бүкіл бизнес бойынша кадрлық қысқартуды бастады.
- General Electric Co. жылдық болжамын жоғарылатып, екінші тоқсанда Уолл-стриттің пайда болжамынан асып түсті.
- Chevron Corp. АҚШ-тағы ең ірі мұнай кен орнында өндірістің шарықтау шегіне жетуге жақын.
- Meta Platforms Inc. инвесторлары компанияның қазіргі және бұрынғы директорларымен Делавэр штатындағы миллиардтаған долларлық сот ісін аяқтайтын келісімге келгенін хабарлады.
- Uber Technologies Lucid Group Inc. электромобиль өндірушісі және Nuro Inc. автономды жүргізу технологиясы стартапымен бірлесіп роботакси жобасын іске қосты.
- Waymo Остин қаласындағы қызмет көрсету аймағын екі еседен астам кеңейтуде. Бұл Tesla Inc.-пен бәсекелестікте өз позициясын нығайтуға бағытталған.
ҚАЗАҚСТАН НАРЫҒЫ
Бейсенбі күні KASE индексі 0,63%-ға өсіп, 6 242,93 пунктке жетті. Өкілдік тізімдегі акциялар арасында ең көп мәміле АО «Қазақстан Халық Банкі» акцияларымен жасалды — 2 723 мәміле. Сауда көлемі бойынша көшбасшы — АО «Кселл» акциялары, олардың жалпы көлемі 1 932,8 млн теңгеге жетті. Котировкалар алты компания бойынша өсті:
- АО Kaspi.kz (+1,54%),
- АО «Ұлттық атом компаниясы «Қазатомөнеркәсіп» (+2,24%),
- АО «Ұлттық компания «ҚазМұнайГаз» (+1,18%),
- АО «Эйр Астана» (+0,87%),
- АО «Қазақтелеком» (+0,52%),
- АО «Қазақстан Халық Банкі» (+0,05%).
Мемлекеттік бағалы қағаздармен бір күндік репо операцияларының кірістілігі (TONIA) 14 базистік тармаққа өсіп, жылдық 15,70%-ды құрады. АҚШ долларымен қамтылған теңге свопының бір күндік мөлшерлемесі (SWAP-1D (USD)) өзгеріссіз қалды — жылдық 10,51%. Ақша нарығындағы бір күндік құралдармен сауда көлемі 358,730 млрд теңгені құрады.
Бейсенбі күнгі сауда қорытындысы бойынша, АҚШ долларының «ертеңгі» есеп айырысуымен орташа өлшенген бағамы 533,07 теңге болды. Бұл теңгенің бір күнде 6,38 теңгеге әлсірегенін көрсетеді. Сауда көлемі 339,214 млн АҚШ долларына жетті, 1 063 мәміле жасалды.
- Ең төменгі баға — 528,74 теңге,
- Ең жоғарғы баға — 534,65 теңге,
- Соңғы мәміле бағасы — 533,25 теңге.
Сәрсенбі күні USD/KZT бағамы 526,69 теңгеге жетіп (+0,82 теңге), сауда көлемі 301 млн АҚШ долларына дейін өсті (+57,6 млн).
Курсқа әсер еткен факторлар:
- Жылдың екінші жартысында шетел валютасына сұраныс дәстүрлі түрде артады: бюджеттік шығыстар, инвестициялар мен тұтыну жанданады, бұл импорттың өсуіне әкеледі.
- Үкіметтің келесі жылға арналған теңге бағамының болжамын 475 теңгеден 540 теңгеге дейін (+13,7%) қайта қарауы, сондай-ақ мұнай бағасының болжамын 75 доллардан 60 долларға дейін төмендетуі (–20%).
- Мұнай бағасының төмендеуі және қорлардың артуы. Brent маркалы мұнайдың бағасы АҚШ-тағы қорлардың 19,1 млн баррельге өсуі мен ОПЕК+ тарапынан өндіріске шектеулерді алып тастау шешімі аясында төмендеуде.
- АҚШ долларының нығаюы. Доллар индексі өсіп жатыр, бұл дамушы елдердің валюталарын, соның ішінде теңгені де, тартымсыз етеді.
- Инфляцияның өсуі. Маусым айында инфляция 11,8%-ға жетті. Жазғы коммуналдық және инфрақұрылымдық шығындар инфляциялық қысымды күшейтіп, теңгені әлсіретуде.
КОРПОРАТИВТІК ЖАҢАЛЫҚТАР:
- МҚҰ KMF директорлар кеңесінің құрамы өзгерді.
- Қазақстан АЭС операторы Атом энергиясы агенттігінің басқаруына берілді.
- KEGOC жасыл облигациялар бойынша эмиссиядан кейінгі сыртқы аудит есебін ұсынды.
- KEGOC екінші жылдық жасыл облигациялар есебін жариялады.
- «Алтыналмас» АҚ 2024 жылға арналған қарапайым акциялар (KZ1C00001080, ALMS) бойынша дивидендтердің қалған бөлігін төледі.
